Nie ryba, a wędka
Podjęcie terapii może skutkować odstąpieniem od aresztowania, a nawet umorzeniem sprawy. Komenda Rejonowa Warszawa III wspólnie z Sądem Okręgowym w Warszawie oraz Stowarzyszeniem „MONAR” realizują pierwszy w Polsce projekt TOPIC II skierowany do sprawców przestępstw narkotykowych, którzy mogą odzyskać wolność nie tylko od nałogu.
Doświadczenia wskazują, że osoba uzależniona od narkotyków lub używająca substancji psychoaktywnych należy do kategorii osób poddanych silnym czynnikom kryminogennym. Popełnia przestępstwo, jest zatrzymana, sądzona, osadzona w zakładzie karnym, a po odbyciu kary najczęściej wraca do poprzedniego trybu życia. Skutecznym sposobem na przerwanie tego procesu może być zastosowanie wobec tych osób programów terapeutycznych i profilaktycznych, co zwiększy ich szansę na zerwanie z nałogiem.
Wychodząc naprzeciw temu problemowi, powstał Projekt TOPIC II realizowany we współpracy z Departamentem Zdrowia Publicznego miasta Mediolan we Włoszech przy wsparciu Komisji Europejskiej. W Polsce, z inicjatywy Stowarzyszenia MONAR została utworzona grupa robocza przy wsparciu i aktywnym uczestnictwie Sądu Okręgowego w Warszawie, Kuratora Okręgowego w Warszawie, Prokuratury Okręgowej w Warszawie oraz Komendy Stołecznej Policji. Do pilotażowego Projektu TOPIC II włączeni zostali również policjanci Komendy Rejonowej Policji Warszawa III.
Głównym celem projektu jest ocena możliwości oraz skuteczności stosowania instytucji zawieszenia postępowania karnego, przewidzianej w art. 72 Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii, w stosunku do osób uzależnionych, popełniających przestępstwa związane z uzależnieniem. Jedną z możliwości wymienionych w tej ustawie jest zobowiązanie się osoby, której zarzucono popełnienie przestępstwa, do poddania się leczeniu i rehabilitacji, do udziału w programie profilaktyczno-leczniczym prowadzonym przez zakład opieki zdrowotnej lub inny podmiot działający w ochronie zdrowia, co może prowadzić do zawieszenia postępowania do czasu zakończenia leczenia, odstąpienia od wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności, a nawet warunkowego umorzenia postępowania. Organy prowadzące postępowanie mają być systematycznie informowane o przebiegu terapii.
Założenia działań pilotażowych obejmują przeprowadzenie przez biegłego w zakresie terapii uzależnień, w początkowym etapie postępowania, wywiadu diagnostycznego zawierającego informacje określające poziom uzależnienia podejrzanego od substancji psychoaktywnych, jego sytuację psychospołeczną oraz rokowania, co do wyleczenia uzależnienia w ramach istniejących programów terapeutycznych.
Osoba taka musi spełniać następujące kryteria:
- podejrzenie o popełnienie przestępstwa zagrożonego karą pozbawienia wolności do lat 5 (w tym przestępstwa przewidziane w Ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii),
- uprzednia niekaralność za przestępstwa umyślne,
- oświadczenie podejrzanego o tym, iż używa środków odurzających,
- wyrażenie przez podejrzanego zgody na wywiad z biegłym (po poinformowaniu
go o prawnych skutkach wynikających z art. 72 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, jakie nastąpią po wyrażeniu zgody na udział w programie).
Wprowadzony pilotażowo na terenie KRP III program przynosi efekty. Są już pierwsi kandydaci, którzy zostali objęci programem i zgodzili się na podjęcie terapii. Perspektywa złagodzenia, a nawet warunkowego umorzenia kary jest zapewne mocnym argumentem do wyjścia z nałogu. Ile osób zechce przyjąć pomocną dłoń? Jedno jest pewne, wyciągnięcie z narkotycznej spirali choćby jednej osoby będzie sukcesem.
ew
Opracowano na podstawie materiałów grupy roboczej TOPIC II.
W przypadku pytań proszę kontaktować się z Koordynatorem Projektu Panią Marią Charmast tel. (022) 530-62-80.